مشخصات، تعاریف و آزمایشهای سنگ ساختمانی تراورتن

استانداردهای سنگ با توجه به نوع سنگ، کاربرد و محل مصرف آن می‌تواند بسیار متفاوت باشد. امروزه به منظور رقابت در بازار سنگ بایستی آزمایش‌های لازم جهت تعیین کیفیت و رفتار سنگ انجام گردد. مشتریان این صنعت علاوه بر رنگ و ابعاد، به پارامترهای کیفیتی و رفتاری سنگ نیز اهمیت میدهند.

در این راستا سازمان ملی استانداد ایران اقدام به تهیه و تدوین استاندارد سنگ‌های ساختمانی تراورتن و ویژگی‌های آن در سال ۱۳۸۹ نموده است. قابل ذکر است این استاندارد (INSO 13247 1^st. Revision 2016) در سال ۱۳۹۴ تجدید نظر شده است.

هدف از تدوین این استاندارد، تعیین خصوصیات، الزامات فیزیکی و نمونه‌برداری مناسب برای انتخاب سنگ تراورتن جهت ساختمانهای عمومی و اهداف سازه‌ای است.

استفاده از استاندارد زیر در معادن سنگ ساختمانی تراورتن مورد توصیه موکد میباشد.

ASTM C1527/C1527M-11: 2018, Standard Specification for Travertine Dimension Stone

آزمایشها

با توجه به گستردگی خواص سنگهای ساختمانی آزمایشهای فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی به منظور شناخت کیفیت آنها انجام میپذیرد. در اینجا آزمایشهای فیزیکی و مکانیکی مورد نیاز به گروه آزمایشهای اصلی یا ضروری و آزمایش‌های تکمیلی تقسیم‌بندی شدهاند.

۱-آزمایشهای فیزیکی و مکانیکی اصلی

سنگ ساختمانی تراورتن باید ویژگیهای جدول شماره ۱ را با رعایت استانداردها داشته باشد.

جدول شماره ۱: آزمایش های اصلی (فیزیکی و مکانیکی) برای سنگ ساختمانی تراورتن

ردیف	نوع آزمایشها	طبقه بندی الزامات آزمون		روش آزمون (براساس استاندارد ملی)
ردیف	نوع آزمایشها	کاربرد خارجی	کاربرد داخلی	روش آزمون (براساس استاندارد ملی)
۱	حداکثر درصد جذب آب برحسب %	۲/۵	۲/۵	۵۶۹۹
۲	حداقل چگالی برحسب kg/m³	۲۳۰۰	۲۳۰۰	۵۶۹۹
۳	حداقل مقاومت فشاری بر حسب MPa	۵۲	۳۴	۵۶۹۸
۴	حداقل مقاومت در برابر سایش (دستگاه تیبر)	۱۰	۱۰	۸۲۳۰ و ۵۷۰۰
۵	حداقل مقاومت خمشی بر حسب MPa	۴/۳	۴/۳	۸۲۲۹

۲-آزمایشهای فیزیکی و مکانیکی تکمیلی

انجام این آزمایشها در رقابت و جذب مشتری در داخل کشور و بازارهای بینالمللی اهمیت بسزایی دارد.

جدول شماره ۲: آزمایش های تکمیلی (فیزیکی و مکانیکی) برای سنگ ساختمانی تراورتن

ردیف	نوع آزمایش ها	روش آزمون
ردیف	نوع آزمایش ها	روش آزمون
۱	مطالعات پتروگرافی	ISRM, BIS EN 12407
۲	تخلخل	ISRM
۳	مدول گسیختگی	ASTM C99-18
۴	مقاومت کششی برزیلی	ISRM
۵	مقاومت در برابر اسید و هوازدگی	ASTM C217-15
۶	مقاومت در برابر انجماد –آب شدن	DIN-52104
۷	مقاومت در برابر کریستالیزاسیون نمک	DIN EN 12370